Nauka – prawdziwa wiedza, która tworzy jasność

„Wiedza to potęga – zależy, co z nią zrobisz”

Siedem gruczołów dokrewnych i układ dokrewny

Gruczoły dokrewne – układ dokrewny


Układ hormonalny odgrywa kluczową rolę w naszym ciele. Działa jako główna sieć komunikacyjna między mózgiem a ciałem i odpowiada za różne funkcje metaboliczne, które promują komunikację komórkową, stymulację i uwalnianie hormonów.


Układ hormonalny składa się z:


  • Komórki o aktywności endokrynnej, takie jak żołądek, jelita, wątroba, nerki, serce
  • Gruczoły o funkcji endokrynologicznej


Gruczoły dokrewne i komórki o aktywności endokrynologicznej biorą udział w utrzymaniu homeostazy, wpływają na sen i czuwanie, stan emocjonalny, ciśnienie krwi, aktywność fizyczną, metabolizm, odpowiadają za równoważenie hormonów i składników odżywczych we krwi, odżywianie mózgu, libido i inne ważne funkcje organizmu.

Układ neuroendokrynny


Układy endokrynny i nerwowy są ściśle powiązane strukturalnie, chemicznie i funkcjonalnie. Praktycznie wszystkie procesy życiowe są kontrolowane przez układ neuroendokrynny. Najmniejsza zmiana w jednym powoduje natychmiastową reakcję w drugim.


Układ neuroendokrynny integruje sygnały neuronalne i hormonalne oraz reguluje procesy ich wzajemnego przenikania się, gdy organizm reaguje na określone zmiany.


Przykład: W stresującej, niebezpiecznej sytuacji przysadka mózgowa wydaje rozkaz nadnerczom, aby uwolniły dużą ilość adrenaliny, tak aby dana osoba mogła zareagować szybko i odpowiednio.

1. Pęknięcie nadnerczy: Nadnercza to trójkątne gruczoły znajdujące się nad nerkami. Funkcja: Odpowiadają za metabolizm, równowagę płynów, soli i minerałów, układ odpornościowy, poziom cukru we krwi, ciśnienie krwi i tętno, a także zdolność radzenia sobie ze stresem fizycznym i emocjonalnym. Te gruczoły produkują również adrenalinę, hormon niezbędny do naszej pierwotnej reakcji przetrwania, aktywując w ten sposób układ współczulny.

2. Gruczoły płciowe: Gruczoły płciowe są połączone z kością krzyżową. U kobiet są to jajniki, a u mężczyzn gruczoły nasienne. Funkcja: Męskie i żeńskie narządy rozrodcze produkują hormony, które regulują indywidualny rozwój seksualny, ilość włosów na ciele, głębokość głosu i produkcję plemników u mężczyzn i komórek jajowych u kobiet.

3. Wybuchy trzustki: Trzustka to duży, klinowaty gruczoł znajdujący się za żołądkiem, na tylnej ścianie brzucha, obok splotu słonecznego i połączony z dolnym odcinkiem piersiowym i lędźwiowym kręgosłupa. Funkcja: Narząd działa poprzez wydzielanie soku trzustkowego, który zawiera enzymy trawienne. Trzustka odgrywa ważną rolę w regulacji metabolizmu węglowodanów, tłuszczów i białek poprzez produkcję hormonów. Trzustka produkuje hormony insulinę i glukagon, aby regulować poziom cukru we krwi. Bez tego hormonu glukoza nie może zostać wchłonięta.

4. Pęknięcia grasicy: Grasica znajduje się w klatce piersiowej tuż za mostkiem, nad osierdziem i rozciąga się od podstawy obojczyków do czwartej pary żeber. Grasica, wraz ze szpikiem kostnym, jest uważana za główny narząd limfatyczny. Gruczoł grasicy składa się z lewego i prawego płata otoczonych torebką tkanki łącznej. Funkcja: Grasica jest bardzo ważna dla rozwoju i dojrzewania ludzkiego układu odpornościowego. Komórki macierzyste migrują ze szpiku kostnego przez krwiobieg do grasicy, gdzie dojrzewają - proces ten nazywa się imprintingiem. Przechodzą przez zraziki grasicy od zewnątrz do wewnątrz. Grasica produkuje limfocyty T, komórki, które zwalczają infekcje i niszczą nieprawidłowe komórki.

5. Wybuchy tarczycy: Tarczyca znajduje się z przodu szyi pod chrząstką tarczową krtani. Ma kształt motyla, z dwoma bocznymi płatami rozmieszczonymi wokół tchawicy i połączonymi z przodu wąskim mostkiem tkanki. Funkcja: Gruczoł produkuje tyroksynę, która odgrywa ważną rolę w metabolizmie, wzroście i rozwoju ludzkiego ciała. Przyczynia się do regulacji wielu funkcji organizmu poprzez ciągłe uwalnianie stałej ilości hormonu tarczycy do krwiobiegu. Przytarczyce produkują parathormon (PTH), który reguluje poziom wapnia we krwi. Odgrywa ważną rolę we wzroście i dojrzewaniu organizmu. Pomaga regulować funkcje związane z sercem i krążeniem krwi, metabolizmem i trawieniem. Odgrywa również rolę w pracy gruczołów potowych i łojowych skóry, metabolizmie i sile mięśni, aktywności mózgu oraz psychice i zużyciu energii całego ciała.

6. Pęknięcia przysadki mózgowej: Przysadka mózgowa znajduje się w zagłębieniu kości klinowej u nasady nosa, jedynej kości czaszki, która jest połączona z innymi kośćmi. Jest dobrze chroniona w zagłębieniu kości, mniej więcej pośrodku głowy na wysokości oczu i ma wielkość ziarnka grochu. Jest również połączona z podwzgórzem. Funkcja: Przysadka mózgowa jest głównym procesorem całego układu hormonalnego i odgrywa ogromną rolę w naszym życiu. Hormony w tym gruczole są odpowiedzialne za kontrolowanie mimowolnych procesów w naszym ciele, takich jak bicie serca i oddychanie. Są również odpowiedzialne za wzrost i rozmnażanie, skórę i włosy oraz warstwę pigmentową siatkówki. Wpływają na organizm kobiety, regulując poród i produkcję mleka matki. Regulują ciśnienie krwi, metabolizm węglowodanów, tłuszczów, białek i wody. Gruczoł zawiera również estrogen, który ma stymulujący wpływ na komórki mózgowe, poprawiając pamięć i zapobiegając demencji. Większość organów w naszym ciele, na przykład skóra, płuca, przewód pokarmowy, układ sercowo-naczyniowy, układ mięśniowo-szkieletowy, macica i gruczoły piersiowe, mają receptory, które reagują na działanie estrogenu.

7. Szyszynka - epifiza Lokalizacja: Szyszynka, ukształtowana jak szyszynka, jest bardzo mała, ale niezwykle ważna dla naszego zdrowia fizycznego, psychicznego i emocjonalnego. Funkcja: Wszystkie procesy hormonalne w organizmie przechodzą przez szyszynkę. Nieuchronnie wpływa na ośrodkowy układ nerwowy, układ autonomiczny, układ odpornościowy i równowagę hormonalną. Szyszynka jest ważna dla rytmu czuwania i snu. Przekształca serotoninę wytwarzaną w ciągu dnia w melatoninę. Serotonina jest hormonem szczęścia o działaniu relaksującym i poprawiającym nastrój. Melatonina kontroluje ilość światła docierającego do siatkówki i zwiększa się w ciemności. Melatonina ma również silny potencjał antyoksydacyjny, skutecznie redukując uszkodzenia komórek. Melatonina wpływa na wiele narządów, takich jak funkcja nerek, tętno, ciśnienie krwi i wiele innych. Obniżony poziom melatoniny przyspiesza proces starzenia. Produkuje również dimetylotryptaminę, która rozszerza percepcję i wzorce myślowe oraz zwiększa intuicję.